از زمان اتحاد مجدد دو ایالت آلمان در 3 اکتبر 1990، آلمان تغییر دائمی در فرهنگ خاطره را تجربه کرده است. هنوز نمی توان به بررسی نحوه برخورد آلمانی ها با بیسمارک در این دوره پرداخت. فقط چند مرحله خشن را می توان توصیف کرد.

همه چیز با نمایشگاهی در برلین در نیمه دوم سال 1990 آغاز شد. برگزارکنندگان نمایشگاه در موزه تاریخی آلمان با عنوان "بیسمارک: پروس، آلمان و اروپا" این پروژه را در بازه زمانی باریکی بین سقوط دیوار راه اندازی کردند. در نوامبر 1989 و ناپدید شدن GDR از نقشه به سختی یک سال بعد اجرا شد. با نگاه انتقادی در مواجهه با پویایی اتحاد مجدد غیرمنتظره سریع آلمان و همزمانی قهرمانی در جام جهانی فوتبال، برخورد با بیسمارک در درجه اول نشان دهنده ادامه علاقه به تاریخ پروس-آلمان در دهه 1980 بود: به اصطلاح رنسانس پروس.

 بنای یادبود امپراتور ویلیام اول در Wesel، در سال 2018 بازسازی نشد و به صورت صاف تغییر موقعیت داد. (عکس: © Martin Constien)

این واقعیت که آلمانی‌های شرقی اکنون می‌توانستند به مارتین-گروپیوس-باو، سالن نمایشگاهی که مستقیماً در پشت دیوار قرار داشت، بیایند، به همان اندازه که شادی مختصر میهن‌پرستانه جشن‌های اتحاد مجدد انجام داد، منجر به رنسانس بیسمارک نشد. بلکه برعکس بود: در سال 1991، یک کتاب مصور چشمگیر بی‌علاقگی را به ثبت رساند که خود را به «خیانت به بناهای تاریخی» نشان می‌داد، که در بسیاری از نقاط جمهوری فدرال آلمان نادیده گرفته شد و از بین رفت. حتی چند تغییر نام خیابان‌های بیسمارک در ایالت‌های فدرال جدید و تعمیر و نگهداری و نوسازی برج‌های بیسمارک که دوباره در دهه 1990 در آنجا آغاز شد، باعث احیای بیسمارک نشد.

مردن Otto-von-Bismarck-Stiftung

توسعه در جهت مخالف با تأسیس این سازمان آغاز نشد Otto-von-Bismarck-Stiftung که در سال 1997 به عنوان بخشی از بنیاد یادبود دولت فدرال برای سیاستمداران شروع به کار کرد. در ساختمان ایستگاه تاریخی در Friedrichruh در نزدیکی هامبورگ، مورخان و مربیان موزه به طور فشرده از سال 2000 کار می کنند. اتو فون بیسمارک، زمان او و آثار پس از آن کار آموزشی و پژوهشی. در چشم انداز موزه بیسمارک، مقبره بیسمارک و از سال 2007، همچنین موزه بیسمارک در شونهاوزن، همنام و دوران او به مدت ربع قرن در کار میانجیگری علمی و آموزشی مورد بررسی تاریخی و انتقادی قرار گرفته است. را Otto-von-Bismarck-Stiftung یکی از اعضای گروه کاری مکان‌ها در تاریخ دموکراسی است و با موقعیتش در شونهاوزن، مکانی عالی در «سرزمین ایده‌ها» است.

 نمایشگاه دائمی به صورت تور مجازی نیز در دسترس است (© Otto-von-Bismarck-Stiftung / عکاس: استفان دندورفر)

ادغام اروپایی امکان تعمیق تماس های شخصی و نهادی را تا حدی فراهم می کند که در عصر ملی گرایی تا سال 1945 و در دهه های پرده آهنین غیرقابل تصور بود. این در سال 2015 نیز مشهود بود. به مناسبت دویستمین سالگرد تولد بیسمارک، Otto-von-Bismarck-Stiftung دانشمندان و عموم علاقمندان با هم در یک سری نمایشگاه ها و سخنرانی های ویژه در آلمان و خارج از کشور.

در کانون‌های داغ دیپلماتیک سابق در برلین، پاریس، لندن و سن پترزبورگ، کارشناسان درباره نحوه ارزیابی سیاست‌های بیسمارک به اجماع نرسیدند. اما از آنجایی که اولین صدراعظم رایش همواره به عنوان یک شخصیت تاریخی شناخته می‌شد، یک تبادل حرفه‌ای در میان شکاف‌های قدیمی ملی-تاریخی پدید آمد که در آن فرهنگ‌های مختلف اروپایی خاطره جایگاه خود را پیدا کردند.

زندگی‌نامه‌های بیسمارک که در حوالی سالگرد منتشر شد، موضوع خود را بحث‌برانگیز می‌دانستند، اما به بحثی که در دوره پس از جنگ بین افسانه‌های "سفید" و "سیاه" بیسمارک وجود داشت، منجر نشد. و کاملاً ناسزا: تمبر سالگرد صادر شده توسط وزارت دارایی فدرال با شبیه بیسمارک اینگونه بود. lange استفاده در مکاتبات تا افزایش بعدی در هزینه پست، ارزش تا حدودی ناهموار 62 سنت را زائد کرد.

 تمبر برای 200 سالگی اتو فون بیسمارک (© Otto-von-Bismarck-Stiftung)

این شخصیت تاریخی همچنان بحث برانگیز است

بیسمارک همچنان بحث برانگیز است، البته به روشی غیرمستقیم تر. در بحث‌های پسااستعماری در چند سال گذشته، بناهای یادبودی که برای او ساخته شده، منجر به تناقض و تمایل به اظهار نظر در زمانی که از پول عمومی برای حفظ آنها به دلایل حفاظت استفاده می‌شود، شده است. در بحث‌های گسترده جامعه مدنی، شخصیت تاریخی و تصویری که تحسین‌کنندگان معاصر از او داشتند، در پیامدهای جهانی سیاست امپراتوری مورد مذاکره مجدد قرار می‌گیرد. علاوه بر بنیانگذار امپراتوری، بنیانگذار امپراتوری استعماری نیز مورد توجه قرار می گیرد.